Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, SANKO Üniversitesi’nin 2016-2017 akademik yılının başlaması dolayısıyla Özel SANKO Okulları Abdulkadir Konukoğlu Kültür Merkezi’nde düzenlenen törende konuştu.

Türkiye’nin bir ada değil, küresel ekonomiye entegre bir ülke olduğuna işaret eden Şimşek, “Dünya ekonomisinde hakikaten şu anda küreselleşmeyle ilgili soru işaretleri var. Muhtemelen küreselleşme çok uzun bir süredir dünyayı küçültmüştür. Dünya ekonomisinde olup bitenleri anlamadan Türkiye’yi anlamak zordur.” dedi.

-“Küresel ekonomi zor dönemde”
Küresel ekonominin zor bir dönemden geçtiğini dile getiren Şimşek, 2008-2009 küresel finans krizinin etkileri itibarıyla halen devam ettiğini, küresel büyümenin uzun vadeli ortalamaların oldukça altında seyrettiğini, artçı şokların ise sürdüğünü kaydetti.

ABD’deki seçimlerin ve İngiltere’nin AB’den çıkış kararı ile küresel krizin aslında çok yakın ilişkili olduğuna işaret eden Başbakan Yardımcısı Şimşek, şöyle devam etti:

“Avrupa’nın önümüzdeki dönemde siyasetinin şekillenmesi önemli ölçede aslında küresel krizin artçı şoklarıyla yakından ilişkilidir. Küresel ekonomide bir yavaşlama var. Yüzde 3 büyümeden bahsediyoruz. Küresel kriz öncesi büyüme yüzde 5 civarıydı. Uzun vadeli ortalamalara bakarsanız 4 civarı bir rakam. Küresel büyümedeki yavaşlama geçici mi yoksa derinlenmesine sorunlarla mı karşı karşıyayız? Küresel ekonomi önümüzdeki 35 yılda son 35 yıldaki performansı gösterebilecek mi? Buna olumlu cevap vermek çok zor. Muhtemelen önümüzdeki 35-50 yılda küresel ekonomi son 35-50 yılın performansını ortaya koyamayacak. Bir sürü sebep var. Sebeplerden bir tanesi, artan bir korumacılık var ve zayıflayan bir küresel ticaret var. Küresel ticaret, küresel ekonominin önemli bir motorudur ve şu anda o motorda ciddi bir yavaşlama var.”

-Dolardaki değer artışı
13 yılda doların en hızlı yükselişini son dönemde gösterdiğine dikkati çeken Şimşek 1990’lı, 2000’li yılların başında da böyle bir sürecin yaşandığını anımsattı.

Doların yükselişinin sürdüğünü belirten Şimşek, şöyle konuştu:

“Türkiye’deki günübirlik kur hareketleri sadece Türkiye kaynaklı değil, sadece Türkiye’ye özgü değil. Şu anda küresel olarak dolar yükselişte. Niye? İki basit sebebi var. Amerikan seçimlerinden sonra yeni başkan diyor ki ‘ben artık dışarıdaki benim şirketlerimin tuttuğu paraya izin vermeyeceğim. Amerika’ya getirsinler’. Önümüzdeki dönemde bu şöyle yorumlanıyor. Acaba 1 trilyon dolar civarında Amerikan şirketlerinin dışarıda tuttuğu düşük vergiler nedeniyle dışarıda tuttuğu kar aktarımı olacak mı? İkinci konu diyor ki ‘Ortadoğuda trilyonlarca dolar harcadık. Başkalarının güvenliği için. Biz niye harcayalım. O parayı getirirler mi? Artık Amerika’da yatırım yapalım. Amerika’da yatırımların artması demek maliye politikasının büyümesi demek. Bütçe açığının büyütülmesi demek. Bu da ne yapar, maliye politikası bu kadar genişlerken para politikası üzerinde baskı yaratır. Enflasyon yaratır. Enflasyonun artması demek faizin artması demek. Faiz artışı doların değerlenmesi demek. Faiz artışı demek doların daha cazip hale gelmesi demek, ondan dolayı dolarda güçlü bir çıkış var.”

AA