Irak’ta Şii milis gücü Haşdi Şabi’nin, terör örgütü DEAŞ’tan kurtarılan kentlerdeki Sünni Araplara yönelik eylemleri yüzünden sicilini insan hakları ihlalleriyle doldurduğu belirtiliyor.

Uluslararası insan hakları kuruluşları, Birleşmiş Milletler (BM) ve bazı Iraklı yetkililer, DEAŞ’ın 2 yıl önce Musul’u ele geçirmesinin ardından Şii dini otorite Ayetullah Ali Sistani’nin “cihat” çağrısı üzerine kurulan Haşdi Şabi’ye, 2014 ve 2016 yılları arasında örgütten temizlenen kentlerdeki Sünni Araplara yönelik ihlallerde bulunma suçlaması yöneltiyor. Zorla kaybetme, sivilleri ve alıkoyduklarını işkence altında öldürme, şehirleri yağmalama, evleri, camileri ateşe verme, göçmenlerin evlerine geri dönmesini engelleme gibi suçlar işlediği kaydedilen Şii milis gücün, nüfus çoğunluğunu Sünni Arapların oluşturduğu Musul’un kurtarılması durumunda aynı senaryoyu hayata geçirmesinden endişe ediliyor.

Irak’ta 2014 ila 2016 tarihleri arasında DEAŞ’tan kurtarılan Felluce, El-Kerme, Tikrit ve Bakuba’da Haşdi Şabi’nin gerçekleştirdiği ihlallerin, uluslararası insan hakları kuruluşları, BM, Irak’taki Sünni aşiret liderleri ve basın kuruluşları tarafından belgelendiği ifade ediliyor.

Felluce
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün de (HRW) aralarında bulunduğu insan hakları kuruluşları, Haşdi Şabi’nin bu yıl DEAŞ’tan kurtarılan Felluce’de türlü suçlar işlediğini kaydediyor. HRW, söz konusu suçlar kapsamında, işkence, adam kaçırma, yaşa dışı infaz ve evlerin yıkılması gibi eylemlerin bulunduğunu aktarıyor.

Yerel kaynaklar ve bir süre Haşdi Şabi tarafından alıkonulan kişiler de Felluce’den göçen en az 2 bin 500 bölge sakininin henüz tespit edilemeyen yerlerde hapsedildiğini, onlarcasının ise işkence altında öldürüldüğünü söylüyor.

Sünnileri temsil eden Milli Güçler Koalisyonu’nun 9 Haziran’da yayımladığı açıklamada, Haşdi Şabi’nin, onlarca kişinin öldüğü, en az 600 kişinin kaçırıldığı bir “katliam” gerçekleştirdiği ifade ediliyor.

El-Kerme
BM de, Şii mili gücü, örgütün kontrolünden bu yıl çıkan Kerme’de işkence yapmak, güç kullanarak işkence altında itirafa zorlamak ve infaz gerçekleştirmekle suçluyor.

Irak’taki Müslüman Alimler Birliği tarafından yayımlanan kınama mesajında ise Haşdi Şabi’nin Kerme’de 2 camiyi yaktığı belirtiliyor.

Tikrit
Sivil toplum kuruluşu Adalet için Ulusal Merkez geçen yıl örgüt militanlarından temizlenen Tikrit’te 8 bin evin yağmalandığını daha sonra patlayıcılarla infilak ettirildiğini belgeleyen delillerin bulunduğunu kaydediyor.

Tikrit’teki Elbunasır aşireti liderlerinden Felah Hasan en-Neda, Haşdi Şabi’nin bölge sakinlerinin evlerine dönmesini engellediğini aktarıyor.

Bakuba
Yerel kaynaklar örgütten 2014 yılında kurtarılan Diyala’ya bağlı Bakuba’da da Şii milislerin evleri yaktığını, tarlaları kullanılamaz hale getirdiğini ve ailelerin evlerine dönmelerine izin vermediği ifade ediliyor.

Diyala Aşiretler Konferansı ise Haşdi Şabi’nin Diyala’da 100 camiyi yıktığını belirtiyor.

Amerli
HRW, Haşdi Şabi’nin, 2014’te terör örgütü DEAŞ’ın kontrolünden çıkan Salahaddin’e bağlı Amerli’de saldırılar sebebiyle göç etmek zorunda kalan Sünni sivillere ait ev ve dükkanları yağmalayıp yaktığını, en az iki köyü yerle bir ettiğini belgeleyen delillerin bulunduğunu aktarıyor.

AA